	{{:name:}}

	{{:name:}}

Rękawice Robocze: Norma po Normie, Czyli Jak Chronić Dłonie w Pracy

2025-06-03 11:50:00

Rękawice robocze: Twoja druga skóra w pracy – kompleksowy przewodnik po normach i zastosowaniach

Dłonie to jedno z najważniejszych narzędzi w wielu zawodach. Są narażone na niezliczone zagrożenia: przecięcia, otarcia, przebicia, działanie substancji chemicznych, wysokich i niskich temperatur, a także wibracje czy prąd elektryczny. Aby skutecznie chronić je przed urazami i chorobami zawodowymi, niezbędne jest stosowanie odpowiednich rękawic roboczych. Ale jak wybrać te właściwe spośród setek dostępnych modeli? Kluczem jest zrozumienie norm europejskich, które precyzyjnie klasyfikują rękawice ochronne.

Dlaczego ochrona dłoni jest tak ważna?

Urazy dłoni to jedne z najczęstszych wypadków w pracy. Ich konsekwencje mogą być bardzo poważne – od drobnych skaleczeń po trwałe uszkodzenia, a nawet utratę sprawności. Skuteczna ochrona dłoni to inwestycja w zdrowie i bezpieczeństwo pracowników, która przekłada się na mniejsze ryzyko absencji, wyższe morale zespołu i zgodność z przepisami BHP.

Podstawowe normy europejskie dla rękawic ochronnych

Większość rękawic roboczych na rynku europejskim jest zgodna z serią norm PN-EN ISO 21420:2020 oraz normami szczegółowymi, które określają ich odporność na konkretne zagrożenia.

1. PN-EN ISO 21420:2020 (dawniej EN 420) – Ogólne wymagania dla rękawic ochronnych

To podstawowa norma, która określa ogólne wymagania dotyczące rękawic ochronnych, takie jak:

Wymagania dotyczące konstrukcji: Rękawice muszą być odpowiednio zaprojektowane i wykonane.
Wygoda i zręczność: Muszą zapewniać komfort noszenia i nie ograniczać zręczności, co jest testowane za pomocą specjalnych testów manipulacji.
Neutralność chemiczna: Materiały, z których wykonano rękawice, nie mogą szkodzić użytkownikowi.
Rozmiary: Określa standardowe rozmiary rękawic.
Oznakowanie i informacja: Wszystkie rękawice muszą być czytelnie oznakowane, a producent musi dostarczyć instrukcję użytkowania zawierającą szczegółowe informacje.

Piktogram: Brak specyficznego piktogramu, jednak rękawica musi spełniać tę normę, aby być zgodna z innymi normami szczegółowymi.

2. PN-EN 388:2019 – Rękawice chroniące przed zagrożeniami mechanicznymi

To jedna z najważniejszych i najczęściej spotykanych norm. Rękawice testowane są pod kątem odporności na:

Ścieranie (od 1 do 4): Liczba cykli, podczas których rękawica jest ścierana.
Cięcie ostrzem (od 1 do 5): Liczba cykli, jaką potrzebuje nóż do przecięcia rękawicy. Dodatkowo wprowadzono test ISO 13997 (TDM) dla materiałów, które tępią ostrze, wynik podany w Newtonach (A, B, C, D, E, F).
Rozdzieranie (od 1 do 4): Siła potrzebna do rozerwania rękawicy.
Przebicie (od 1 do 4): Siła potrzebna do przebicia rękawicy ostrym przedmiotem.
Uderzenie (P – opcjonalnie): Wskazuje na ochronę przed uderzeniami, np. w strefie kostek.

Piktogram: Tarcza z czterema lub pięcioma cyframi i ewentualnie literą. Przykład: 4 1 3 1 X P

4 – odporność na ścieranie (najwyższa)
1 – odporność na przecięcie ostrzem (niska)
3 – odporność na rozdzieranie (średnia)
1 – odporność na przebicie (niska)
X – brak testu odporności na przecięcie wg ISO 13997 (lub brak potrzeby testowania)
P – ochrona przed uderzeniami

3. PN-EN 374 – Rękawice chroniące przed zagrożeniami chemicznymi i mikroorganizmami

Ta norma dzieli się na kilka części i jest kluczowa dla pracowników mających kontakt z chemikaliami.

PN-EN ISO 374-1:2018 – Terminologia i wymagania dotyczące ryzyka chemicznego:
- Typ A: Ochrona przed co najmniej 6 substancjami chemicznymi (czas przebicia > 30 minut dla każdej z nich).
- Typ B: Ochrona przed co najmniej 3 substancjami chemicznymi (czas przebicia > 30 minut dla każdej z nich).
- Typ C: Ochrona przed co najmniej 1 substancją chemiczną (czas przebicia > 10 minut).
- Pod piktogramem chemicznym znajdują się litery (od A do T), oznaczające konkretne substancje chemiczne, dla których rękawica uzyskała ochronę (np. A - metanol, J - n-heptan, K - wodorotlenek sodu).
PN-EN ISO 374-5:2016 – Wymagania dotyczące ryzyka mikroorganizmów (wirusy, bakterie, grzyby):
- Piktogram: Biologiczna bomba (Biohazard).
- Jeśli rękawica chroni również przed wirusami, pod piktogramem pojawi się słowo "VIRUS".

Piktogramy:

Erlenmeyera z literami (chemiczny)
Bomba biologiczna (mikroorganizmy)

4. PN-EN 407:2020 – Rękawice chroniące przed zagrożeniami termicznymi (ciepło i/lub ogień)

Rękawice testowane są pod kątem odporności na:

Odporność na palenie (od 1 do 4): Określa czas żarzenia się i palenia rękawicy po usunięciu płomienia.
Odporność na ciepło kontaktowe (od 1 do 4): Temperatura (w °C), w której użytkownik nie odczuje bólu przez co najmniej 15 sekund (np. 1 = 100°C, 2 = 250°C, 3 = 350°C, 4 = 500°C).
Odporność na ciepło konwekcyjne (od 1 do 4): Czas, przez jaki rękawica jest w stanie opóźnić przenikanie ciepła z płomienia.
Odporność na promieniowanie cieplne (od 1 do 4): Czas, przez jaki rękawica jest w stanie opóźnić przenikanie ciepła promieniowania.
Odporność na drobne rozpryski stopionego metalu (od 1 do 4): Liczba kropel stopionego metalu wymagana do podniesienia temperatury o 40°C.
Odporność na duże ilości stopionego metalu (od 1 do 4): Masa stopionego metalu wymagana do uszkodzenia skóry.

Piktogram: Płonący symbol z sześcioma cyframi. Przykład: 4 2 X X 4 X

4 – wysoka odporność na palenie
2 – odporność na ciepło kontaktowe (250°C)
X – brak testu
X – brak testu
4 – wysoka odporność na drobne rozpryski
X – brak testu

5. PN-EN 511:2006 – Rękawice chroniące przed zimnem

Rękawice testowane są pod kątem:

Odporność na zimno konwekcyjne (od 1 do 4): Izolacja termiczna rękawicy w zimnym powietrzu.
Odporność na zimno kontaktowe (od 1 do 4): Izolacja termiczna rękawicy w kontakcie z zimnymi przedmiotami.
Nieprzepuszczalność wody (0 lub 1): 0 – rękawica przepuszcza wodę, 1 – rękawica jest wodoodporna (po 30 minutach).

Piktogram: Płatek śniegu z trzema cyframi. Przykład: 1 2 1

1 – niska odporność na zimno konwekcyjne
2 – średnia odporność na zimno kontaktowe
1 – wodoodporna

6. PN-EN 12477:2005+A1:2008 – Rękawice ochronne dla spawaczy

Ta norma obejmuje rękawice przeznaczone specjalnie dla spawaczy, dzieląc je na dwa typy:

Typ A: Wyższa odporność na ciepło i płomień, ale mniejsza zręczność (np. spawanie MMA).
Typ B: Większa zręczność, ale mniejsza odporność na ciepło (np. spawanie TIG). Rękawice te muszą spełniać wymagania PN-EN 388 (często wysokie poziomy dla przecięcia i przebicia) oraz PN-EN 407 (szczególnie odporność na ciepło i drobne rozpryski).

Piktogram: Rękawica z symbolem spawania.

7. PN-EN 60903:2004 – Rękawice z materiałów izolacyjnych do prac pod napięciem

Specjalistyczne rękawice chroniące przed porażeniem prądem elektrycznym. Klasyfikowane są według napięcia znamionowego:

Klasa 00: Do 500 V
Klasa 0: Do 1 000 V
Klasa 1: Do 7 500 V
Klasa 2: Do 17 000 V
Klasa 3: Do 26 500 V
Klasa 4: Do 36 000 V

Piktogram: Podwójny trójkąt ze strzałką i symbolem napięcia.

Jak dobrać odpowiednie rękawice?

Wybór idealnych rękawic roboczych to proces, który powinien opierać się na dokładnej ocenie ryzyka występującego na stanowisku pracy. Zastanów się:

Jakie są główne zagrożenia? (mechaniczne, chemiczne, termiczne, elektryczne, biologiczne, wibracje).
Jaki poziom ochrony jest wymagany? (np. wysoka odporność na przecięcie, czy tylko podstawowa ochrona przed otarciami?).
Jaka jest specyfika pracy? (czy potrzebna jest wysoka zręczność, czy może odporność na duże obciążenia?).
Jak długo będą używane rękawice? (komfort i oddychalność są kluczowe przy długotrwałym noszeniu).
Czy rękawice są odpowiednio dopasowane? (za luźne mogą się zaczepić, za ciasne ograniczą ruchy i krążenie).

Pamiętaj, że nawet najlepsze rękawice nie spełnią swojej funkcji, jeśli nie będą prawidłowo dobrane i regularnie wymieniane. Zawsze sprawdzaj oznakowanie na rękawicy i informacje od producenta.

Podsumowanie

Rękawice robocze to nieodłączny element wyposażenia ochronnego w wielu branżach. Zrozumienie norm takich jak PN-EN ISO 21420, PN-EN 388, PN-EN 374, PN-EN 407, PN-EN 511, PN-EN 12477 czy PN-EN 60903 pozwala na świadomy wybór najlepszych rękawic, które zapewnią maksymalne bezpieczeństwo i komfort dłoniom Twoich pracowników. W naszym sklepie internetowym znajdziesz szeroki asortyment rękawic spełniających najwyższe standardy, dopasowanych do każdego rodzaju zagrożenia.

Podkategorie rękawic dostępne w naszym sklepie:

Rękawice Wampirki: Klasyczne rękawice robocze, często powlekane gumą lateksową w części chwytnej, zapewniające dobrą chwytność i ochronę przed zabrudzeniami i otarciami.
Rękawice powlekane: Rękawice dziane powleczone różnymi materiałami (np. nitryl, poliuretan) dla zwiększenia odporności na oleje, smary, chemikalia lub dla lepszej przyczepności.
Rękawice dziane: Wygodne i przewiewne rękawice, często stosowane jako wkład pod inne rękawice lub w przemyśle spożywczym.
Rękawice spawalnicze: Wykonane ze skóry, chronią przed wysoką temperaturą, iskrami i odpryskami stopionego metalu.
Rękawice wzmacniane: Rękawice z dodatkowymi wzmocnieniami ze skóry lub innych materiałów w newralgicznych miejscach, zapewniające większą wytrzymałość i ochronę mechaniczną.
Rękawice skórzane: Trwałe i wytrzymałe rękawice, zapewniające dobrą ochronę mechaniczną i komfort noszenia.
Rękawice z gumy i tworzyw: Rękawice chemoodporne, chroniące przed działaniem substancji chemicznych, rozpuszczalników i wody.
Rękawice zimowe: Ocieplane rękawice, zapewniające ochronę przed zimnem i wilgocią.
Rękawice polarowe: Lekkie i ciepłe rękawice, idealne do pracy w chłodnych warunkach.
Rękawice elektroizolacyjne: Specjalistyczne rękawice chroniące przed porażeniem prądem elektrycznym.
Rękawice antywibracyjne: Rękawice z wkładkami tłumiącymi wibracje, chroniące przed szkodliwym wpływem drgań mechanicznych.
Rękawice antyprzecięciowe: Rękawice wykonane z materiałów o wysokiej odporności na przecięcie, chroniące przed skaleczeniami ostrymi narzędziami.
Rękawice metalowe i zarękawki: Rękawice i zarękawki zapewniające wysoki stopień ochrony przed przecięciem i przebiciem, stosowane np. w przemyśle mięsnym.