	{{:name:}}

	{{:name:}}

Obuwie Robocze 2022: Co Zmieniają Nowe Normy EN ISO 20345 i 20347?

2025-07-04 10:19:00

Nowe Normy Obuwia Roboczego: Co Zmieniają EN ISO 20345:2022 i EN ISO 20347:2022?

Bezpieczeństwo w pracy to podstawa, a odpowiednie obuwie odgrywa w nim kluczową rolę. Rynek obuwia roboczego i ochronnego stale się rozwija, a wraz z nim ewoluują normy bezpieczeństwa. W 2022 roku Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna (ISO) wprowadziła istotne aktualizacje do kluczowych dokumentów: EN ISO 20345:2022 (Obuwie Bezpieczne) i EN ISO 20347:2022 (Obuwie Zawodowe). Choć certyfikaty wydane na podstawie poprzednich norm (z 2011 i 2012 roku) pozostają ważne do daty ich wygaśnięcia, warto poznać zmiany, które wpłyną na przyszłe wybory obuwia ochronnego.

EN ISO 20345:2022 – Obuwie Bezpieczne (Safety Footwear)

To norma, która reguluje wymagania dla obuwia z podnoskiem ochronnym. Podnosek ten musi chronić palce stopy przed uderzeniami z energią do 200 J i zgnieceniami o sile 15 kN. Jest to obuwie przeznaczone do pracy w warunkach, gdzie występuje ryzyko urazów mechanicznych stopy, np. na budowach czy w przemyśle ciężkim.

Kluczowe zmiany i wymagania:

Odporność na poślizg:
- Wcześniejsze oznaczenia SRA, SRB i SRC zostały ujednolicone.
- Podstawowy wymóg to teraz test na płytkach ceramicznych z roztworem mydła – nie ma on już specjalnego oznaczenia literowego.
- Opcjonalny test na poślizg na płytkach ceramicznych z gliceryną jest oznaczony nowym symbolem SR (Slip Resistance).
- Obuwie, którego nie można przetestować (np. z kolcami), może być oznaczone symbolem Ø.
- Metody testowe zostały zaktualizowane, aby lepiej odzwierciedlać realne warunki pracy.
Odporność na przebicie (wkładka antyprzebiciowa):
- Wcześniejsze ogólne oznaczenie "P" zostało doprecyzowane.
- Nowa norma rozróżnia wkładki w zależności od materiału i średnicy gwoździa testowego:
  - P: Stalowa wkładka antyprzebiciowa, testowana gwoździem 4,5 mm.
  - PL: Niemetalowa wkładka antyprzebiciowa, testowana gwoździem 4,5 mm (L = Large).
  - PS: Niemetalowa wkładka antyprzebiciowa, testowana gwoździem 3 mm (S = Small) – mniejsza średnica gwoździa oznacza wyższe wymagania i większą ochronę.
Nowe kategorie ochrony:
- Wprowadzono nową, ważną klasę S7. Obuwie S7 posiada wszystkie cechy obuwia S3 (podnosek, odporność na przebicie, urzeźbiona podeszwa, absorpcja energii w pięcie, właściwości antyelektrostatyczne) oraz dodatkowo wodoodporność całego obuwia (WR). Jest to odpowiedź na rosnące zapotrzebowanie na obuwie z membranami, zapewniające pełną wodoszczelność.
- Pojawiła się także klasa S6, która łączy cechy S2 z pełną wodoszczelnością (WR).
Odporność na oleje i benzynę (FO):
- Parametr FO, wcześniej obowiązkowy dla kategorii S1-S5, stał się teraz wymogiem opcjonalnym, zaznaczanym tylko dla obuwia przeznaczonego do środowisk, gdzie występuje ryzyko kontaktu z węglowodorami.
Wodoodporność cholewki (WRU staje się WPA):
- Dodatkowy wymóg WRU (wodoodporna cholewka) został zmieniony na WPA (Water Penetration and Absorption), co oznacza testy przenikania i absorpcji wody dla cholewki.
Nowy test przyczepności do drabiny (LG):
- Wprowadzono nowy, opcjonalny test przyczepności do drabiny (LG), który wcześniej dotyczył głównie obuwia strażackiego. Obuwie spełniające ten wymóg otrzyma dodatkowe oznaczenie LG.

Przykładowe podstawowe klasy obuwia bezpiecznego (EN ISO 20345:2022):

SB: Podstawowe wymagania (podnosek 200J, minimalna wysokość cholewki, obszar pięty, przepuszczalność pary wodnej, grubość podeszwy, odporność na ścieranie).
S1: SB + zabudowana pięta, właściwości antyelektrostatyczne (A), absorpcja energii w części piętowej (E).
S2: S1 + WPA (wodoodporność cholewki).
S3: S2 + odporność spodu na przebicie (P, PL lub PS), urzeźbiona podeszwa.
S4: Tak jak S1, ale wykonane z polimeru/gumy (obuwie gumowe/całotworzywowe).
S5: S4 + odporność spodu na przebicie (P, PL lub PS), urzeźbiona podeszwa.
S6: S2 + WR (wodoszczelność całego obuwia).
S7: S3 + WR (wodoszczelność całego obuwia).

EN ISO 20347:2022 – Obuwie Zawodowe (Occupational Footwear)

Ta norma określa wymagania dla obuwia zawodowego, które, w przeciwieństwie do obuwia bezpiecznego, nie posiada podnoska ochronnego chroniącego przed uderzeniami i zgnieceniami. Obuwie zawodowe zapewnia ochronę przed innymi zagrożeniami, takimi jak poślizgnięcia, wilgoć czy działanie olejów, w środowiskach, gdzie ryzyko urazów mechanicznych palców jest niskie lub zerowe (np. w służbie zdrowia, hotelarstwie, niektórych gałęziach przemysłu lekkiego).

Kluczowe zmiany i wymagania:

Wiele zmian w EN ISO 20347:2022 jest analogicznych do tych wprowadzonych w EN ISO 20345:2022, w tym:

Odporność na poślizg: Zmiany analogiczne jak w EN ISO 20345:2022 (podstawowy test na płytkach ceramicznych z roztworem mydła, opcjonalny test SR na glicerynie).
Odporność na przebicie (wkładka antyprzebiciowa): Oznaczenia P, PL i PS są stosowane również dla obuwia zawodowego, jeśli posiada ono wkładkę antyprzebiciową (jest to cecha dodatkowa, a nie podstawowa).
Odporność na oleje i benzynę (FO): Podobnie jak w obuwiu bezpiecznym, stała się wymogiem opcjonalnym.
Wodoodporność cholewki (WRU staje się WPA): Zmiana oznaczenia analogiczna do EN ISO 20345:2022.
Udoskonalone normy ergonomiczne: Norma kładzie większy nacisk na komfort użytkowania i dopasowanie obuwia do anatomii stopy, co ma na celu zwiększenie wygody podczas długotrwałej pracy.

Przykładowe podstawowe klasy obuwia zawodowego (EN ISO 20347:2022):

OB: Właściwości podstawowe (np. wysokość cholewki, komfort, odporność na poślizg na płytkach ceramicznych z roztworem mydła).
O1: OB + zabudowana pięta, właściwości antyelektrostatyczne (A), absorpcja energii w części piętowej (E).
O2: O1 + WPA (wodoodporność cholewki).
O3: O2 + odporność spodu na przebicie (P, PL lub PS), urzeźbiona podeszwa.
O4: Tak jak O1, ale wykonane z polimeru/gumy (obuwie gumowe/całotworzywowe).
O5: O4 + odporność spodu na przebicie (P, PL lub PS), urzeźbiona podeszwa.
O6: O2 + WR (wodoszczelność całego obuwia).
O7: O3 + WR (wodoszczelność całego obuwia).

Kluczowa Różnica: Podnosek Ochronny

Najważniejsza i podstawowa różnica między tymi dwiema normami to obecność podnoska ochronnego:

EN ISO 20345:2022 (Obuwie Bezpieczne): Wymaga podnoska ochronnego wytrzymującego uderzenie 200 J i zgniecenie 15 kN. Jest przeznaczone do środowisk pracy, gdzie występuje ryzyko urazów mechanicznych stopy.
EN ISO 20347:2022 (Obuwie Zawodowe): Nie wymaga podnoska ochronnego. Skupia się na innych aspektach ochrony, takich jak antypoślizgowość, odporność na wodę, oleje, komfort użytkowania, absorpcja energii w pięcie itp., w środowiskach, gdzie ryzyko urazów mechanicznych palców jest niskie lub zerowe.

Podsumowanie

Aktualizacje norm EN ISO 20345:2022 i EN ISO 20347:2022 wprowadzają precyzyjniejsze definicje, nowe metody testowe i dodatkowe klasy ochrony, co pozwala na jeszcze lepsze dopasowanie obuwia do specyficznych potrzeb i zagrożeń w miejscu pracy. Pamiętaj, aby zawsze dobierać obuwie zgodnie z dokładną analizą ryzyka na danym stanowisku. Inwestycja w odpowiednie obuwie to inwestycja w bezpieczeństwo i zdrowie pracowników.

Autor:Remigiusz Hofman